[Pagina in ontwikkeling dus Hold My Tulip Glass qua leesbaarheid, layout en zo.]
[Terug naar de hoofdpagina]
[Terug naar Wijn is Fijn]
Of les Quartre Oubliés, uiteraard; de vergeten vier druiven die óók mogen in Champagne dus, naast de standaard C(hardonnay), P(inot) N(oir) en P(inot) M(eunier). Zijnde Arban(n)e, Petit Meslier, Pinot Blanc (a.k.a. Blanc Vrai) en Pinot gris (a.k.a. Fromenteau, soms zelfs héél lokaal op z’n Bourgondisch Pinot B(e)urot geheten!).
Nog slechts 0,3% van de aanplant is Forgotten Four, en/want Voltis (huh, da’s écht voor de Insiders..? Dan had je Floreal, Artaban en Vidoc nog niet gezien… En dan is het Comité Champagne ook nog bezig met kruisingen van de Top 3, Arbane, Meslier, en Gouais. #feest) is er nog niet.
Fun om de research te doen als er überhaupt nauwelijks iets over is te vinden, dus.
De opmerking van jaloerse (zeker) conculega’s “Als ze (bijna) vergeten zijn, zal daar wel een reden voor zijn” laten we maar. Want we weten dat ze vergeten zijn door a. hun afwijkende ziektegevoeligheden, opbrengsten, rijpingstijd etc.; b. de marketingpower van de grote champagnefabrieken die de veel voorkomende soorten makkelijker in constante platte smaak kunnen houden over de decennia heen en de herkenbare namen beter in de markt kunnen zetten (geen kopersschrik door onbekend maakt onbemind). Case in point: Juist de Grandes Marques beginnen weer véél meer speciale of bewust jaarlijks variërende cuvées op de markt te brengen.
Zeker waar voor ons uiteraard geldt: Onbekend maakt razend interessant (en fabriekswerk is Boring – druivensap als grondstof in de procesindustrie proef je, 4 miljoen flessen per jaar maak je niet als artisanale kunst tegenover soms maar 1000 flessen van een cuvée bij een klein huis), en de afwijkende ziektegevoeligheid / rijping kan, gegeven klimaatverandering, weleens wegvallen of een voordeel zijn!
Inmiddels heb ik de aanplant van de FF tot op de meter2 per gemeente/dorp/gehucht. En een stuk of tachtig wijnmakers in beeld die cuvées hebben met ten minste een dosis FF. Kwestie van tientallen, honderden wijnmaker-sites langs en een voor een de cuvées bekijken; overnemen waar A, PB, PG en/of Pm in zit. Tsja.
Nu die nog koppelen aan geo-info [wat is waar aangeplant, en welke bodems zitten daaronder, welke Comité Champagne- en andere wet- en regelgeving zit er rond de FF inclusief waar het wel/niet mag zijn aangeplant of wellicht waar het terroir uitbreidbaar is…] en dan hebben we Kant 1 van het resultaat. We moeten deze site maar eens leegplukken, wat dat betreft; gewoon per gemeente de geo-kaarten opduikelen en quasi-automatisch in één overzicht krijgen.
Ben dus ook op zoek naar een manier om het terroir in termen van aardlagen, de aanplant (kleuring van het oppervlak?), en dus ook de hoogtevariaties in 3D-beelden te verzamelen / in beeld te krijgen. Eventueel met (micro)klimatologische verschillen erboven; die zijn er zeker (volgens het Comité Champagne zelf).
Te denken valt aan het ‘stapelen’ van veel-gedetailleerdere kaartjes als deze, deze en deze, met deze-achtige.
Dan kunnen we daarmee draaien/manipuleren, inzoomen zeker, correlaties en variaties van alle kanten bekijken etc.; wordt nog een creatief dingetje.
[Hierbij te voegen: qua grondsoorten de teksten van Bubbelgek, wat kaartjes en dieptes, en de infos van de wijnbouwers zelf van hun site(s)]
En ondertussen hebben we deze bestudeerd. Passend bij champagne, als Valentijnscadeautje gehad… De ‘consequenties’ oftewel gevolgtrekkingen zijn legio; niet alleen de directe, maar bijvoorbeeld juist ook de kanten van het ‘mineraliteit in wijn’-verhaal die worden verzwegen of licht belachelijk gemaakt – zoals zo vaak, een teken dat er juist méér waarheid achter zit.
Kant 2 [wat doen de bodems voor de druiven én dus voor de smaak; wat doet Opwarming voor beide] volgt dan vanzelf. Recent een wijnmaker gesproken die inderdaad kon aangeven dat hun FF van twee plots komt waarbij de ene vlak terrein is van een grondsoort en de andere op een helling met boven/onder twee verschillende andere grondsoorten, en wat dat doet met de smaak. Details tellen. [Dit gaan we checken op/tegen onder andere Bérèche et Fils in de cuvée- en grond-beschrijvingen, en ook Barnaut die in de rosébeschrijvingen nogal precies is; vergt misschien wat proef-werk, misschien wat research/navraag ter plekke]
Evenals Kant 3: Wwelke producenten-met-FF zitten waar, wat doen zij met smaak(maken), en wat brengt de toekomst, economisch?
En Kant 4: over de fenologie; over landbouwkundig gedrag, over rendementen, etc. ook nog maar even. En complantation meenemen, als weer- en overige-bestendigheidsregulator. Wat hier nog bijkomt, zijn kleinere zaken als: wanneer de oogstdatum zou kunnen variëren wegens verschillende rijpheidsdatums, is het minder moeilijk (en/of goedkoper) om voldoende plukkers te vinden.
Vier kanten die niet los staan van elkaar, als een kubus [euh, nee dus, I know, maar kant 4 is eigenlijk onderdeel van de anderen hoor] nou ja we’ll see. En er komt natuurlijk tot slot een uitgebreide evaluatie aan vast.
Alvast even over Kant 2, de smaak: Perseval-Farge, de bekende maker uit Chamery met 10% FF aanplant voor o.a. de cuvée Les Goulats, zegt hierover het volgende: The Arbanne [sic; red.] reveals olfactions of mandarin, bergamot, and juniper while the Petit Meslier evokes light notes of lime and violet. …, the nose of the Fromenteau [Pinot Gris; red.] suggest aromas of dried fruits and smoked aromas. En uit eigen ervaring kan ik toevoegen dat PBlanc ook een eigen karakter heeft namelijk … het eigen karakter; met appel en perzik zoals Elzasser maar dan net wat frisser, niet ver af van Auxerrois. Let wel; in blends gaan deze smaken relatief veel hun eigen gang of richting op ..! #spannend
Idem overigens in de Cuvée Clos du Château de Bligny op deze (Nota wel bene het enige Château in de Chamoagne dat de naam aan een wijnhuis meegeeft, én een Clos, én met drie van de vier FFs..!!): Arbane is an ancient grape native to the Aube which is characterized by its vivacity. The Pinot Blanc gives a limpid and shiny wine. Finally, Petit Meslier is an old Champagne grape variety where aromas of lime and violet are revealed. Best een testje waard!
En het Comité (Interprofessionel du vin) de Champagne geeft zelf het volgende overzicht:
Arbane: rijpt langzaam en is moeilijk goed te verbouwen. Het geeft echter veel finesse aan de champagne. Het geeft bloemige (meidoorn, anjer) en fruitige (wijnperzik, appel, kweepeer) tonen.
Petit Meslier: een druivensoort die niet erg krachtig is, niet erg productief en erg vatbaar voor ziekten. Het geeft de champagne een rokerige neus die terug te vinden is in de mond, evenals citrustonen.
Pinot gris: niet erg zuur, het geeft wijnen uitgesproken tonen van gedroogd fruit en rook… Zozeer zelfs dat deze in de Champagne de bijnaam “de rokerige” krijgt.
Pinot blanc: dit andere lid van de pinotfamilie is een variant van pinot gris (en dus pinot noir!). De productie is regelmatiger dan pinot gris en hij rijpt sneller dan pinot noir. Het geeft de wijnen breedte en kracht.
Overigens geeft het Château de Bligny voor haar Clos–cuvée het volgende: Arbane, native to Aube adds vivacity; Pinot Blanc, limpid and shiny; Petit Meslier, limoen en viooltjes. Hm, net een iets andere invalshoek qua beschrijving maar toch wel:
Dat spoort dus aardig met elkaar, en met mijn ervaring tot nu toe.
En dan komt Bonne Bouche op gezag van de maakster zelf, dat een 30% Petit Meslier (rest Chard) zijnde de Atomes Chochus van Mignon-Boulard (met een beugelkurk..!) als profiel heeft: De geur van specerijen, kruidnagel en rozemarijn; de smaak van zoethout, vanille, cacao en koffie. Nou ja, ‘Au nez : L’aromatique boisée séduit par ses parfums de réglisse. La vanille fait ensuite son apparition, accompagnée de cacao et de café. Un nez chaleureux, complexe, avec une belle énergie autour des épices, du clou de girofle et du romarin. En bouche :Sur le palais, le vin est onctueux, voire velouté, signature du travail de bâtonnage en fût. Les tannins tapissent élégamment la bouche et de jolis amers, savoureux, ponctuent la finale énergique de ce vin de plénitude.”
En Envie de Champs Magazine heeft: “Arbane and Petit Meslier, for example – both grapes with high acidities and rather dominant aromas – bring liveliness and freshness to overly ripe and slightly heavy wines in warm vintages, and create aromatic depth through their spicy, herbaceous aromas if used in small doses that won’t overpower the blend.
Pinot Gris, on the other side, adds volume, body, and generous complexity to less expressive vintages, whereas Pinot Blanc provides delicate, charming fruit and a soft freshness that make champagnes more approachable in their youth.
Despite all the possibilities that Arbane, Petit Meslier, Pinot Gris, and Pinot Blanc offered in the blending process, they proved to be difficult to handle throughout the growing season and ultimately disappeared from the vineyards over time as winegrowers replaced them plot by plot with Pinot Noir, Chardonnay or Meunier to secure their yields and, ultimately, their income.”
Tsja hier valt nog héél veel verder uit te weiden, dat gaan we ook doen – vooral door Proeven oh wat een vervelende opdracht.
Kant 3 is ook onder weg. Maar een kwestie van Goed Zoeken – het Comité Champagne mag geen details geven – dus volledigheid is een dingetje. Tot nu toe heb ik een stuk of 135 cuvées (pure FF, FF-blends, of FF’s-in-de-blends) in de gaten, naar schatting in diverse kwaliteiten en zeker gunstige prijsranges.
Kant 4 zal dan een soort van samenvattende, synthese-Conclusie omvatten, richting de toekomst. Ná bespiegelingen over het omhoog brengen van bijvoorbeeld rendementen en ziektebestrijding (daartoe) – de typische gevoeligheid voor echte (en valse) meeldauw (powdery en downy dus) kan worden bestreden met UV-C (zie hier) respectievelijk valse met chitosan, een Chitine-derivaat (zie hier). Ook is de late groeistart en late rijping een voordeel als het warmer wordt in de wereld (met dus instabielere maar grotere kans op, voorjaarsvorst!) en we toch na lange warme zomers nog frisse wijn willen.
Wat het resultaat gaat worden (een Cahier, een boek(je, of een boek, of een quasi-wetenschappelijk artikel, of … weet ik nog niet. Wel dat de titel iets van The Status of the QuO gaat worden. Ondertitel: The forgotten four / deserve more. Hm nou kijk een begin is er al genoeg gewerkt voor vandaag …
En dat alles in het grotere verband van deze…
[Voor eens en altijd: iemand die weet hoe het hoort, sabreert niet!]
