Le Domaine du Muid Montsaugeonnais; tongbreker, tongstreler

In de 9e eeuw reeds gaf de zeer machtige bisschop van Langres opdracht bij de abdij van Aubigny wijn aan te planten. De kwaliteit van het monnikswerk leidde ertoe dat in de 11e tot de 13e eeuw de Heren en graven van Montsaugeon langzaam het vruchtgebruik (wijnbouw) van hun land aan de bisschoppen lieten. Het wijngebied(je) maakte daarop tijden van glorie door, tot in 1595 het château van Montsaugeon werd vernield door troepen van Langres die meer, meer, meer wilden. De eeuwen erna gleed de wijnkwaliteit zó ver af dat er eigenlijk alleen nog naar de Nederlanden werd geëxporteerd ja zo erg was het. Op de jaarmarkt te Langres werd in de 18e eeuw de neerbuigende bijnaam ‘Muid’ (‘smijt maar in het vat’) Montsaugeonnais toegevoegd… Het bezit van de wijngaarden was inmiddels ver opgesplitst geraakt over vele burgers van Langres. Toen de phylloxera langskwam, hadden al die kleine boertjes geen verweer.
Tot na zowat precies een eeuw in 1989 van helemaal geen wijnproductie, de Monsaugeonnais tien hectare her-aanplantten te Aubigny, (het ernaast gelegen heuveldorp) Montsaugeon en Rivière-les-Fosses en in 1995 twee hectare te Chatoillenot. Met de Orde van Ridders van Montsaugeonnais, op het door de geschiedenis heen zo vaak schuivende grensgebied van drie oude provincies (Champagne, Bourgogne en Franche Comté), op het oude Wolven-pad, is de geschiedenis opnieuw begonnen.
Heden ten dage komt de productie van zo’n 13 hectare met Chardonnay, Auxerrois, Pinot Noir en een beetje Gamay. De gediplomeerde, gecertificeerde wijnmakers Dominique Bernard en zijn vrouw hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan het, vanaf de start, vooropstellen van kwaliteit. Dit werd al snel zichtbaar in de identiteit en de vele prijzen en erkenningen (Guide Hachette en dergelijke).

Wij kozen uit een brede range de volgende wijnen van Le Muid…:

Chardonnay 2015; met niet voor niets een gouden medaille
Chardonnay Cru d’Exception 2012; inderdaad zo goed
Pinot Noir 2013; ook met medaille
Pinot Noir Cru d’Exception 2009; uit een bijzonder jaar
Pinot Noir Cru de Chevaliers 2012

Voor sigaren bepalen we het profiel aan de hand van de criteria Smaak, Balans, Body, Sterkte, Aroma en Finish.
Voor Smaak pakken we het aromawiel erbij. Let wel I; wat u proeft of verwacht, kan gedurende de diverse fasen van het roken nog variëren... En let wel II; er zijn ook aspecten die nog niet zozeer als aroma staan aangegeven in het wiel, we denken aan termen als (ja de sigarenwereld is langzamerhand, helaashelaas US-, Engels geworden) zesty, tangy, floral, en earthy, of soms zelfs metallic. Lijkende termen die een combi zouden kunnen zijn van diverse aromas en papillaire en olfactorische/nasale sensaties en -tactiele invloeden. Hierbij komen termen als 'complex' uiteraard ook bijgepakt, om in dit geval te beschrijven dat er vele aromas herkenbaar zijn. Rustig roken, dat is niet alleen beschaafder en allerlei sigarenrokeneffecten-versterkend maar biedt ook meer kans om aromas te onderscheiden.
Balans is voor de hand liggend; of de zoete, zure, zoute en bittere tonen (OK, en 'umami'...) in balans zijn. Ja, ook bij een sigaar – al zal het meestal gaan over de balans tussen 'creamy' en 'spicy' en gaat het meestal mis door te veel bitter of te veel spiciness.
Body gaat over de volheid, in dit geval vooral te bepalen aan de volheid, dikte, dichtheid van de rook. Die ook een gevoel geeft; 'light' is als een licht bier, 'full-bodied' is als een rechttoe-rechtaan whisky of cognac.
Overigens hoort bij Body ook textuur, 'leathery', 'meaty', 'silky', 'creamy', 'soft', 'succulent', 'woody', 'chalky', 'dry', 'oily' en 'spicy'. Die dus net niet hetzelfde zijn als de aroma-indicatoren uit het wiel; soms overlappend. Niet handig maar zo is het nu eenmaal.
Sterkte is een wat eenvoudiger maat voor het nicotinegehalte van de sigaar. De topbladeren van een tabaksplant heeft meer nicotine dan de lagere bladeren – me(n) dunkt dat de topbladeren zijn waar de plant verder wil groeien en dus betere bescherming nodig heeft van de nico; lager is het wat ouder en 'expendible' dus ga je daar als plant niet je nico op concentreren ..? Waar de sigaar van gemaakt is, heeft dus invloed. Kan je meestal niet kiezen, maar wel proeven. Rustig roken is ook hier handig; om een nico-klap/duizel te voorkomen bij het opstaan.
Aroma dan, vervolgens. Ook hier kan het aromawiel worden ingezet. Vreemd genoeg is het moeilijk de aromas te bepalen als we zelf roken; iemand anders' rook kunnen we beter analyseren. Of we blazen de rook door de neus uit ('retrohaleren'), dan hebben we wel de volle verfijning (ga ik vanuit, lezer!) van onze neus ter beschikking. Bedenk bij het 'benoemen' overigens dat we veel meer uit ons geheugen putten, qua eten en drinken!, dan we wellicht zelf(s) denken. Dus rare smaken herkennen is niet raar.
De Finish ten slotte is kort of lang, naargelang de aromas lang op de tong (sic) blijven hangen. Milde sigaren zijn nogal eens kort – hetgeen niks zegt over de complexiteit, overigens. Hierin zit ook de reden om een zwaar (sterkte)kanon na een milde te nemen, niet andersom.