[Terug naar Wijn is Fijn]
Oftewel: Over kleuren en wijn. Gewoon, omdat er misschien wel té weinig aandacht voor is. Eerst wat algemene plaatjes, als richtinggevers; dan wat dieper de analyse in; en afsluiten met twee zijsporen waar ‘wijn’ kan helpen in totaal andere vak(?)gebieden. Daarna volgt dan nog een start met extensie in een flink andere richting, die op zich wellicht nooit compleet zal zijn. Maar essentieel is.
Ik gooi even snel een paar plaatjes hierin, dan begrijpt u wellicht intuïtief het belang al een beetje:
[De linker is fors vergrootbaar voor de leesbaarheid van de labels – niet onbelangrijk]
Die Bouchard lijkt al wat nauwkeuriger dan de rechtse, algemene, laten we zeggen quasi-exacte WSET-achtige (dus quasi niet semi).
En ook nog enige die ook, mede, duiden op mogelijke toepassing van nauwkeuriger, objectievere analyse:
hoewel deze nou weer geen rekening houdt met de vele, vele kleurbeïnvloedende parameters in het terroir-waaronder-wijnmaken. Aan de andere kant is De De Long wel hendie, soms, hoor.
En hetgeen iets eenvoudiger hoewel flink incompleet ook in beeld kan als:
 |
tesamen met |  |
en |  |
-achtig dan.Waarbij we dan [ja WineFolly heeft wel meer handige shortcuts] al snel aan diverse kleur→[eventueel druif]→smaaktypen kunnen gaan denken zoals:
en
 |
maar ook elders: |  |
 |
En dan terug kunnen komen op bovenstaande Bouchard-(vergrootbare)plaat met ‘typische’ kleur→herkomst; alweer met your mileage may vary due to terroir.
[terug naar boven]
Ja zelfs La RVF blijft een beetje oppervlakkig, vind ik, ik deze.
Rekening houdend met allerlei randverschijnselen (van paars → joven tot en met (tannine)bruinoranje → oxidatief i.e., gerijpte-kleur), dus aan de rand, en filtering-of-niet-en-hoe-dan-wel voor helder ↔ troebel / gloedvol / flauw, rood → laag pH | blauwzweem → hoger pH door de antocyaniden, en dergelijke et cetera. is mijn idee des-ondanks alles dat we nóg véél meer kunnen met kleurbeschrijvingen. Door meer precisie, waarbij niet alleen de kleur an sich kan worden ingeschat want dat is het toch, maar waarbij ook objectieve meting ons verder kan brengen.
À la Pantone / Tint x Intensiteit / Verzadiging / Saturation x Helderheid / Doorzichtigheid / Transparantie / Troebelheid x … ja dit is nog niet Wetenschappelijk maar u leest wel waar het heengaat. Dan kunnen we gewoon meten. Daarmee vermijden we in de standaardaanduidingen de a. lichtomstandigheidafhankelijkheid, b. persoonsafhankelijkheid – NB net als Smaak… kwestie van gevoeligheid; tevens nogal afhankelijk van wat je ziet of niet wie komt er zonder kleerscheuren door ‘alle’ Ishihara-tests?, c. willekeur.
“Zal toch wel al ergens zijn gedaan”…? Ja. Ons Hollandse Meron-laboratorium doet al zowat alles wat je kunt bedenken. Hoewel die niet op kleur/licht meten/classificeren.
De apparatuur van FOSS Benelux wél (een beetje)! Zie bijvoorbeeld deze en deze apparatuurspecs. … Daar staat niet al te veel kleur in, nietwaar ..? Maar wel veel meer dan alleen klare wijn &nash; ook in de vroege fasen van wijnbouw en -making is er genoeg te meten, te bepalen.
Waar Meron dan wel veel, véél, beter op scoort, is natuurlijk de totaalanalyse. Met name de off-note screeners (onderin deze) zijn een goeie – en de aroma’s komen aan bod in deze waarin ook een kleurbepaling door spectrometische analyse. Maar ook in deze zit niet echt de splits zoals in de vorige alinea gewenst.
Meron gebruikt overigens wel, [ref: private correspondence], de OIV–standaarden; hoogst instructief! Zo kom je (afwijkingend) deze, (aromaspecifiek) deze en (algemeen) deze tegen, naast een ton aan allerlei nuttige officiële infos over standaarden, eisen, methoden en technieken onder andere in deze. Met ook parels (voor hier) als deze.
Hopelijk lukt het dan niet alleen om echte oplichterij op te sporen, maar ook kleinere manipulaties kunnen dan (zo nodig) worden geïdentificeerd.
Waarin dit geheel ik overigens (nóg) wat meer specificiteit zou willen… Ik mis in dit al nogal de Pinot Gris; als die gemaakt wordt zoals in de Côtes de Toul, i.e., helder maar na flink wat schilcontact en matig gefilterd dus met oud-roze vlokkigheid in de kleur, dan kan dat duiden op ijzerverlies. Tsja. Op de Bouchard is de kleur dan vergelijkbaar met Pétal de Rose tot Perle de Soie. [De kleur op De Long klopt alleen voor de zuidelijke en/of zwaar gerijpte, geoxideerde varianten; Italië, Vendange Tardive Elzasser (Bouchard’s Bouton d’Or kleur) et al. – niet mijn (verlies van) frisheidsvoorkeur.]
[terug naar boven]
Elders…
Dunkt me dat er lezeressen [M/V/.] zijn die de kleur van wijn in schakeringen ook in kleding wil hanteren, en dan komen we uit op de psychologische ‘werking’ (if any) van de variatie, als in deze; “… It’s perfect for the office, school, events or even a date. …” et al. Wist niet dat zoiets bestaat.
Oh en dan denk ik ook nog dat het een hoop medische specialisten (van huisartsen, zeker, tot en met urologen) baat zouden hebben bij een betere wijnkennis. Of, ik bedoel; de kleur-aspecten. Om patiënten te kunnen vragen naar kleur:
Hoewel we nog even zullen doornemen in hoeverre stofjes-indicaties ook uit wijn zouden kunnen komen!
Dit alles is natuurlijk nog veel te grof. Kan niet een van bovenstaande plaatjes, liefst de meest gedetailleerde, worden gebruikt, waarom niet, en hoe alsnog? Zoals genoemd bijvoorbeeld: Pinot Gris → ijzerverlies; in welke mate? Of als het de gerijpte kleur betreft: Hoeveel hydratatietekort – afhankelijk van de kleur…?
Maar duidelijk is wel: Met een afleiding Wijnkleur → Duidt Op Aanwezigheid van Stoffen → Dan Ook In Urine Die Stoffen (labtechnisch te checken, uiteraard, of de 2e rela ook zo loopt; kwestie van finetunen lijkt me) kan dan toch een veel nauwkeuriger non-invasieve diagnose worden gesteld dan nu (?). We gaan er vanuit dat ‘nu’ vooral ervaring in het piskijken telt, naast lab-proeven – waarbij ‘patiënten’ met betere kleurmatching ook gewoon thuis de kleurbepaling kunnen doen en de uroloog (en/of willekeurig welke andere specialist die de stavaza wil weten) op afstand en/of in het dossier kan horen/lezen welke vrij-nauwkeurige bepaling door de patiënt zelf is gedaan. Reden voor ziekenhuisconsult, of niet = kosten bespaard. Dus. Waarna, als het te pas komt, uiteraard bovenstaande OIV-analyses kunnen worden gedaan, als die al niet worden gedaan h.t. …
[terug naar boven]
Bovenstaande leidt allemaal in zekere zin naar analytische, reductionistische benaderingen van het fenomeen Kleur. Echter, er is een andere kant aan Kleur – die misschien niet exclusief op wijn betrekking heeft maar er wel héél sterk mee is verweven – waarbij we de ‘andere kant’ heengaan. Semiotiek, zegt dat u iets? Fenomenologie? Jean Szlamovicz (als hier!) heeft er een prima uitleg bij. Zij die kunnen begrijpen, begrijpe!
Wat is ‘rood’ bij wijn anders dan de basisaanduiding van het product zelve (geweest, doorheen heel de geschiedenis), én een categorie die vervolgens allerhande emotieve kwaliteiten uitdrukt, richtinggevend als pre-beoordeling en concluderend, van de totale sensatie in het hoofd die ontstaat bij de integratie van alle sensaties, gedachten, associaties en beelden die ontstaan bij het proeven. Granaat(appelkleurig, als toelichting voor de uitgewijden), karmoezijn, vermiljoen … allemaal vrij specifieke aanduidingen. Maar ‘oud rood’ of ‘met een frispaars kantje’ zijn al gelijk beeld opwekkend, preppend voor vergelijk met de eigen sensaties en associaties. Waarbij sowieso het praten over wijn, en kleur bij uitstek ook daarbij, onderdeel is van een discursief gebeuren. De (basis)kleur ‘bepaalt’ een aanzienlijk deel de ruimte aan termen die in de kringen waarin ze worden gebezigd, zijn ‘toegestaan’ zoals de context die terminologie-, zeg maar vector-, ruimte ter benoeming, labelling van de hersenspinsels (sans kwalificatie) over de sensorische ervaring(en) opspant. Hier kunnen we nog een heel boek+ aan wijden, zoals Jean Szla-etc. en vele consorten (ref. zijn brede litt.ref.’s) laten zien – en daar is weinig onnuttigs aan! Dat meneer Szla-etc. Kleur als uitgangspunt nemen, is tell-tale. Vandaar.
[terug naar boven]
